«Ο καθένας μπορεί να λέει ότι...θέλω»

Το 2004 ήταν κάτι σαν εθνικός ήρωας. Η ανέλπιστη επιτυχία της Εθνικής Ομάδας Ποδοσφαίρου να στεφθεί Πρωταθλήτρια Ευρώπης υπό την καθοδήγησή του, τον μετέτρεψε ξαφνικά σε ημίθεο, σε άνθρωπο που έδωσε όραμα και δυναμική σε μια ομάδα ανθρώπων που δεν είχε. Ήταν η εποχή που ο Ρεχάγκελ έγινε...Ρεχακλής και η γερμανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία έριχνε στα πόδια του αμέτρητα χρήματα για να αναλάβει την γερμανική εθνική ομάδα ποδοσφαίρου.
Όταν κόπασε “η αντάρα η μεγάλη” από το θρίαμβο και όταν ο θρυλικός πλέον «Σάββας» της Nova…επέστρεψε στην Ελλάδα, ξεκίνησε ένας ατέλειωτος κύκλος συζητήσεων για τη φιλοσοφία του Ρεχάγκελ, για την ιδιοσυγκρασία του, για τον τρόπο που αντιλαμβάνεται πρόσωπα και καταστάσεις. Τότε ήταν που η θρυλική πλέον ατάκα του, «ο καθένας μπορεί να λέει ότι...θέλω» (!), έγινε σύνθημα όχι μόνο στο χώρο του αθλητισμού, αλλά και στο χώρο των επιχειρήσεων.
Μπορεί όμως η φιλοσοφία του «ο καθένας μπορεί να λέει ότι… θέλω», να υιοθετηθεί και στο χώρο του management επιχειρήσεων; Ποια είναι η χρυσή ισορροπία για έναν manager; Σε τι βαθμό πρέπει να επηρεάζει τις αποφάσεις του η γνώμη των υπολοίπων στελεχών και πόσο μπορεί να εμπιστεύεται τη δική του διαίσθηση; Δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, αφού κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, με τις δικές της ιδιαιτερότητες. Ωστόσο η στάση ζωής του Ρεχάγκελ «πέρασε» σε πολλούς managers. Κάποιοι μάλιστα διαπίστωσαν ότι έκρυβαν μέσα τους έναν μικρό Ρεχάγκελ χωρίς να το γνωρίζουν. Κάποιοι από αυτούς αισθάνθηκαν...όμορφα όταν το ανακάλυψαν και κάποιοι...τρόμαξαν. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν συνταγές για την απόλυτη επιτυχία, αφού αν ήταν έτσι, κανείς δεν θα διέπραττε λάθη. Οι εταιρείες θα έκαναν επιτυχημένες κινήσεις, όλα τα προϊόντα θα ήταν καλά, όλοι οι managers θα ήταν κορυφαίοι, όλες οι επιχειρήσεις θα ήταν κερδοφόρες. Πολύ ωραίο για να είναι αληθινό...
Τότε τι μπορεί να «κρατήσει» κανείς από μια τόσο «αιρετική» άποψη; Μα φυσικά την προσωπική αναζήτηση του ποσοστού ισορροπίας των δύο αυτών απόψεων. Το τελικό αποτέλεσμα είναι και εκείνο που κρίνει την επιτυχία του έργου ενός manager.
Γιατί η αλήθεια, βρίσκεται κάπου στη μέση. Θα έλεγα μάλιστα, ότι σε κάθε πρόβλημα, σε κάθε γεγονός, σε κάθε ζήτημα, η απάντηση δεν είναι στο μαύρο ή στο άσπρο. Στο ναι ή στο όχι. Στο πρέπει ή στο δεν πρέπει. Αλλά κάπου ενδιάμεσα. Το ίδιο και στη διοίκηση επιχειρήσεων. Από τη μια, δεν μπορεί ο manager να αγνοεί τις απόψεις, τις προτάσεις και τους προβληματισμούς των υφισταμένων του, αφού δεν εργάζεται μόνος του σε μια επιχείρηση, και από την άλλη δεν γίνεται να πορεύεται διαρκώς μόνο με τη δική του αίσθηση των πραγμάτων. Οι μεγαλύτερες συγκρούσεις σε επίπεδο ανώτατης και ανώτερης διοίκησης μεγάλων επιχειρήσεων προήλθαν ακριβώς επειδή οι εμπλεκόμενοι δεν κατάφεραν να βρουν την χρυσή ισορροπία αυτού του προβληματισμού. Δεν πέτυχαν τη σωστή χημεία που είναι βασικό προαπαιτούμενο της ομαλής διοίκησης μιας εταιρείας.
Από την άλλη πλευρά, το πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για ένα manager να βρει αυτή την ισορροπία εξαρτάται από τις γνώσεις του, το χαρακτήρα του, τα προσωπικά βιώματα, τη διορατικότητά του, την προσαρμόστικότητά του, τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται και να αποκωδικοποιεί άμεσα και σωστά τα μηνύματα που λαμβάνει. Αναμφισβήτητα πρόκειται για μια επίπονη και πολλές φορές επώδυνη διαδικασία. Όποιος την φέρει επιτυχώς εις πέρας όμως είναι και ο νικητής. Και αυτό που λέμε «καλός manager».
Αυτές είναι κάποιες απλές αλλά ουσιαστικές σκέψεις που κάνω αυτές τις μέρες, με αφορμή την οικονομική κρίση και τον τρόπο αντιμετώπισής της από τους managers..