Το Πάθος στον αντίποδα (αναδημοσίευση)

μία καταπληκτική ανάρτηση από την φίλη πηνελόπη που κατόπιν άδειά της , την αναδημοσιεύω.

Στον αντίποδα της περιόδου της Τεσσαρακοστής που προετοίμασε το έδαφος για την Εβδομάδα των Παθών που διανύουμε, εβδομάδα κατάνυξης για τους Χριστιανούς, τοποθετώ την έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με θέμα τον Έρωτα στην Αρχαιότητα, που παρακολούθησα χθες (σε λίγες μέρες τη «μαζεύουν»).

Πρόκειται για μια βαθιά ουμανιστική έκθεση, έναν ύμνο στο Σώμα (συμπεριλαμβανομένου του Πνεύματος-Εγκεφάλου). Μια ωδή στο σαρκικό έρωτα, στην επιθυμία και στο πάθος, που έρχεται να θυμίσει -ακόμη και μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα, της νηστείας και της αυτοκάθαρσης- πως τα Πάθη είναι εδώ, γιατί ήταν και θα είναι. Η Εβδομάδα των… άλλων παθών λειτουργεί λυτρωτικά, τρόπον τινά, για τους πιστούς, αφού τους υποβάλλει σε μια εσωτερική διεργασία διαγραφής της σαθρής υπόστασής τους. Αυτή η διαδικασία διαγραφής πρέπει να είναι επώδυνη. Οι Χριστιανοί καταστρέφουν όλα εκείνα τα κομμάτια που ύφαναν το προηγούμενο διάστημα, κομμάτια αμιγώς ανθρώπινα, εγωκεντρικά και πειναλέα.

Η Ορθοδοξία ζητά απ’ τους πιστούς να αυτοκαταλυθούν, ώστε κατόπιν να βιώσουν καθαροί το θαύμα της Ανάστασης. Οι πιστοί κλαίνε, παλεύουν με τους κόμπους στο λαιμό τους, πονούν με τα πάθη του Ιησού αλλά στην πραγματικότητα πονούν μόνο για τους εαυτούς τους. Κανείς δεν έκλαψε για τον Ιησού, στ’ αλήθεια. Ο Ιησούς θα μπορούσε να είναι ήρωας σε αρχαία τραγωδία, που μέσω του ελέου οδηγεί τα πλήθη στην των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν. Ο τραγικός Εσταυρωμένος που απογυμνώνει την τρωτή, προβληματική τους φύση. Οι πιστοί γνωρίζουν πως ο Ιησούς θα αναστηθεί. Παρόλα αυτά, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, συμπεριφέρονται σαν να μην το γνωρίζουν! Κάθε χρόνο παρακολουθούν το ίδιο σήριαλ που έχει πάντα το ίδιο τέλος αλλά επιμένουν να κάνουν τους ανήξερους για την έκβαση της υπόθεσης! Επιμένουν να περνούν ξανά και ξανά από τα ενδιάμεσα αγωνιώδη στάδια ζητώντας απεγνωσμένα να υποφέρουν!

Τούτοι οι χριστιανικοί μαζοχισμοί, λοιπόν, δεν είναι παρά μια αφορμή για εσωτερική αποδόμηση (και αναδόμηση, εν συνεχεία). Αγνοούν όμως οι πιστοί πως αυτή η πείνα για τον πόνο είναι απολύτως φυσική κι ότι στην ουσία δεν είναι η πίστη που τους υποκινεί αλλά το ίδιο το DNA τους. Η τάση διάλυσης του «εντός» επισκέπτεται περιοδικά τον Άνθρωπο αλλά όχι για να τον εξαγνίσει∙ για να τον επιβεβαιώσει. Έρχεται για να τον κάψει και μετά να τον ξανακάνει εύφορο.

Η εγγενής υπακοή μας σε αυτόν τον ντουμπλ-φας μηχανισμό, τον όλεθρο και την ανάσταση/αναγέννηση δηλαδή, συνιστά μια διαδικασία που βιώνεται ούτως ή άλλως μέσα στην καθημερινότητα, τη δική μας, ανθρώπινη, ερωτική καθημερινότητα: την επιθυμία, την ηδονή, το εγκεφαλικό παιγνίδι. Ο Έρωτας ως εξουσιαστής των πάντων παρουσιάζεται να απολαμβάνει τη ρίψη των βελών του και να συγκλονίζει τις ψυχές και τα κορμιά. Σε αρκετές απεικονίσεις του, αρπάζει την Ψυχή και την υποτάσσει∙ άλλοτε τη σέρνει από τα μαλλιά κι άλλοτε τη δένει πισθάγκωνα σε κίονα. Ακόμη και αυτές οι μάχες όπου η Ψυχή αρνείται να του παραδοθεί και που εξελίσσονται σε αλληλοβασανισμό, επισφραγίζονται με αγκαλιές και φιλιά ανάμεσά τους. Ο Έρως που δαμάζει θεούς τε και θνητούς, σπέρνει όχι μόνο την ψευδαίσθηση της αιωνιότητας και την αγαλλίαση, μα και τη ματαίωση, την πίκρα, την απογοήτευση και την ήττα. Αλλοπαρμένες από έρωτα οι μορφές στον πάνω όροφο του Μουσείου εκτονώνουν τις ορμές τους με όποιο τρόπο επιθυμούν, ακομπλεξάριστα και λυσσαλέα, δηλαδή φ υ σ ι ο λ ο γ ι κ ά. Οι σάρκες διεγείρονται και ζητούν ταίρι. Πέρα από το ρόλο του φαλλού ως αποτροπαϊκό στοιχείο για το κακό μάτι, το σεξουαλικό παιγνίδι και η πρόκληση αποτελούσαν κοινό τόπο. Η επιθυμία είναι η αρχή κάθε κίνησης. Η ανήμερη φαγούρα για κατάκτηση του ερώμενου, είτε προσώπου είτε τόπου είτε αντικειμένου, ενυπάρχει φύσει μέσα μας αλλά ενοχοποιείται ως «απληστία» και «απομάκρυνση από τη θέωση», από τα σαΐνια της Εκκλησίας.

Στο σύνολό της, η έκθεση επιβεβαιώνει πανηγυρικά τη διττή υπόσταση του έρωτα: τη στιγμή της συνουσίας δεν είναι μόνο τα κορμιά που συναντώνται αλλά και τα Είναι μέσα στα κορμιά. Δυο εαυτοί που κάνουν έρωτα, ένα Είναι με ένα άλλο Είναι αγκομαχούν, ερεθίζονται, συμπληρώνονται και εξαπατώνται πως θα ζήσουν για πάντα. Αυτή η διεργασία αλληλοχώνευσης εδραιώνει τη δίψα του νου για παράδοση και επιβολή εναλλάξ. Οι παρτενέρ «ουρλιάζουν» για ζωή την ώρα του σεξ, καυχώνται, υποτάσσονται, καταργούν το χώρο και το χρόνο έστω για λίγη ώρα, αφήνονται στη φύση τους. Αυτή την φύση που βάναυσα επιχειρεί εδώ και αιώνες να καταργήσει ο Χριστιανισμός με τις απαράδεκτες συστάσεις του για νηστεία, αγαμία, διανοητική νηνεμία και συρρίκνωση των σωματικών αναγκών.

Δε με ενδιέφερε να επιμείνω στο εικαστικό κομμάτι της Έκθεσης∙ πρόκειται για ένα αισθησιακό οπτικοακουστικό κέρασμα. Ούτε στο πραγματολογικό κομμάτι ήθελα να μείνω∙ λίγο πολύ, όλοι έχουμε ακούσει/διαβάσει για τη «διαχείριση» του Έρωτα στην Αρχαιότητα. Θέλησα μόνο να αντιπαραβάλω την αλήθεια της ζωής με την ψευδοαλήθεια της μη ζωής των Χριστιανών φωστήρων.

Για τον επίλογο, αφήνω το απόσπασμα από την Ιλιάδα, που ακούστηκε στο βίντεο της Έκθεσης, όπου η Ήρα, προκειμένου να απομακρύνει το βλέμμα του Δία απ’ το πεδίο της μάχης, τον αποπλανεί. Στο ερωτικό της κάλεσμα του λέει: «… έλα… καμμιά γυναίκα και καμμιά θεά δεν έχει επιθυμήσει, όσο εγώ εσένα τώρα…» Κι αν είναι τέτοια η ένταση της επιθυμίας μας για το πρόσωπο που ποθούμε, ώστε να νομίζουμε πως όλος ο πόθος του κόσμου έχει κλειστεί μέσα μας και πως θα εκραγούμε αν δε μας πει το «ναι», τότε νομίζω έχουμε διανύσει όλο το δρόμο που οδηγεί στο φως ή στο σκοτάδι, ανάλογα με την απόκρισή του. Και… αν τόσο επιθυμούμε, τόσο ζούμε τελικά. Η ζωή, μου φαίνεται, ορίζεται από τα Θέλω. Τη στιγμή αυτής της συνεύρεσης Ήρα-Δία, η φύση οργιάζει και ανθοφορεί: κρόκοι και λωτοί φυτρώνουν από το πουθενά και πιστοποιούν πως γίνεται «ανάσταση». Άλλωστε, ο Άδωνις, εραστής της Αφροδίτης, αναστήθηκε. Οι Χριστιανοί, «μανούλες» στις ξεπατικωτούρες, ανέστησαν το Χριστό τους και μάλιστα την Άνοιξη. Η παράδοση είναι… παραδοσιακά αλληγορική. Πίσω από την αλληγορία και πίσω από την παράδοση, η πραγματικότητα. Πιάστην (με πάθος).