H άρνηση της έκδοσης των ντοκουμέντων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου από το ελληνικό Κοινοβούλιο.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚH ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης

Κωνσταντίνος Φωτιάδης
Καθηγητής Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού

Θεσσαλονίκη 25. 4. 2008

Θέμα: H άρνηση της έκδοσης των ντοκουμέντων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου από το ελληνικό Κοινοβούλιο.

Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων.

Η Ολομέλεια της Βουλής στη συνεδρίαση ΞΘ-24 Φεβρουαρίου 1994 αναγνώρισε την 19^η Μαΐου ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου από τους Νεότουρκους και τους κεμαλικούς για τα εγκλήματα που διέπραξαν της περίοδο 1916-1923 και αποφάσισε την έκδοση ενός τόμου και παραρτημάτων στα οποία θα περιλαμβάνονταν 9000 περίπου έγγραφα, που τεκμηρίωναν τα εγκλήματα γενοκτονίας.

Στις 20 Μαΐου 1996 ο τέως Πρόεδρος της Βουλής κ. Απόστολος Κακλαμάνης με την απόφαση (αριθ. πρωτ. 2675) ανέθεσε σε μένα και τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη τη συγγραφή και επιμέλεια της έκδοσης. Τελικά την ολοκλήρωση του έργου ανέλαβα μόνος.

Η Βουλή αναλάμβανε όλα τα έξοδα της απαιτούμενης δαπάνης καθώς και την αμοιβή των μη υπηρεσιακών μελών της επιστημονικής Επιτροπής.

Στην πρώτη επικοινωνία μου με τον Γενικό Γραμματέα της Βουλής κ. Π. Τζωρτζόπουλο αποδέχτηκα την τιμητική πρόσκληση, εξέφρασα την αδυναμία ολοκλήρωσης του έργου μέσα στο χρονικό διάστημα που όρισε η Βουλή και αρνήθηκα την αμοιβή για την πολύχρονη, πολυδάπανη έρευνα, συλλογή, αγορά και τεκμηρίωση των εγγράφων από τα αρχεία των Υπουργείων Εξωτερικών της Ευρώπης και των άλλων επιστημονικών ιδρυμάτων, αρχείων, μουσείων και ιδιωτικών συλλογών.

Ως την ολοκλήρωση του έργου σε έντυπη μορφή και Η/Υ χρειάστηκε να πληρώσω αρκετές δεκάδες εκατομμυρίων δραχμών, χωρίς να υπολογίζεται η καθημερινή επιστημονική εργασία που προσέφερα μαζί με τη συνεργάτιδά μου κ. Ευαγγελία Μπουμπουγιατζή, επί μία εξαετία.

Η υπέρβαση του ενός τόμου σε τρεις έγινε πράγματι με προσωπική ευθύνη, διατί θεώρησα ότι έτσι ολοκληρώνονταν σφαιρικά όχι μόνο η τεκμηρίωση της Γενοκτονίας, αλλά και η γεωγραφική, ιστορική, εθνολογική, οικονομική, κοινωνική, πολιτική, θρησκευτική και πνευματική παρουσίαση του Ελληνισμού του Πόντου. Οι υπόλοιποι ένδεκα τόμοι είναι περίπου 2700 έγγραφα από τα 9000 που θα έπρεπε να συμπεριληφθούν, κάτι που θα γίνει μελλοντικά. Άρα ήταν δέσμευση της Βουλής να εκδώσει τους 11 τόμους των εγγράφων και τουλάχιστον ένα συνοπτικό τόμο από το τρίτομο που είχα ολοκληρώσει.

Παρανοήσεις, μεσολάβηση τρίτων, άρνηση επικοινωνίας μαζί μου, αλλά κυρίως πιέσεις άνωθεν για νέα ελληνοτουρκική προσέγγιση, προκάλεσαν τη ματαίωση της έκδοσης. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια και το ελληνικό Κοινοβούλιο ήταν και είναι υπόλογο απέναντι στον ελληνικό λαό και την ιστορία του.

Η Βουλή αρνήθηκε το 1999 να εκδώσει το δεκατετράτομο έργο το οποίο δυστυχώς αναγκαστικά επωμίσθηκα μόνος με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η ολοκλήρωσή του. Σήμερα το δεκατετράτομο έργο με προσωπική χορηγία κοσμεί πολλές πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες, την προεδρική βιβλιοθήκη, επιστημονικά κα ερευνητικά ιδρύματα. Αμοιβή μου, ο καλός λόγος του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου:«Κύριε Καθηγητά, Με εξαιρετική ευχαρίστηση και ικανοποίηση παρέλαβα τα σπουδαία βιβλία σας. Η απόδειξη της Γενοκτονίας του Πόντου αποτελούσε, αλλ’όχι πλέον, εθνική υποχρέωση. Σεις εκπληρώσατε το χρέος αυτό κατά τον καλλίτερον

και πλέον αδιάψευστον τρόπον. Δεχθείτε τα θερμά συγχαρητήριά μου. Η βιβλιοθήκη του Προεδρικού Μεγάρου θα τοποθετήσει τα βιβλία σας στην αρμόζουσα θέση. Κατέστη ήδη κατά πολύ πλουσιοτέρα. Με εκτίμηση, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος» και των άλλων αρμόδιων παραληπτών.

Πριν προχωρήσω μόνος στην έκδοση των τόμων θεώρησα καλό να περιμένω λίγο καιρό, αφήνοντας περιθώρια επανεξέτασης του θέματος από το Προεδρείο της Βουλής, επειδή δεν επρόκειτο για προσωπικό αλλά για εθνικό ζήτημα και επειδή πίστευα ότι σύντομα θα άλλαζε η στείρα πολιτική της δήθεν ελληνοτουρκικής επαναπροσέγγισης εξαιτίας της σταθερής τουρκικής αδιαλλαξίας σε όλα τα ελληνοτουρκικά θέματα.

Είναι γνωστές οι ήττες που έχει υποστεί η Ελλάδα μετά το 1923 στο διπλωματικό πεδίο από την Τουρκία. Η συρρίκνωση του Ελληνισμού της Πόλης και των νησιών Ίμβρου και Τενέδου, η εισβολή στην Κύπρο και η κατοχή του μισού νησιού, η αμφισβήτηση του εναέριου χώρου και των εδαφών μας με τελευταίο κρούσμα τα Ίμια, αποκαλύπτουν τις ευθύνες όλων εκείνων που χειρίστηκαν τα εθνικά θέματα.

Η απροκάλυπτη ανθελληνική στάση της Τουρκίας απέναντι στο Μακεδονικό Ζήτημα, ο άξονας Άγκυρας-Σκοπίων, οι διπλωματικές προσπάθειες ανάδειξης “τουρκικής και μακεδονικής μειονότητας” από τους μηχανισμούς του στρατοκεμαλικού κατεστημένου, με στόχο τη μελλοντική τουρκοποίηση της Θράκης, θα έπρεπε να προβληματίσουν όλους μας. Αναφέρομαι στην τουρκοποίηση της Θράκης για την οποία γράφει η Βουλευτής του ΚΚΕ Λιάνα Κανέλλη στο περιοδικό “Νέμεσις 25, Μαρτίου 2008’’: «Ήδη οι Τούρκοι και καθόλου μόνοι τους- κατάγουν τη μια περήφανη νίκη μετά την άλλη για τη δημιουργία μιας Ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής Δυτικής Θράκης!!! Μη βαυκαλίζεστε ότι πρόκειται για υπερβολές…».

Οι συχνές επισκέψεις Τούρκων Υπουργών στη Θράκη με προκλητικές και εμπρηστικές δηλώσεις, που τραυματίζουν την ειρηνική συνύπαρξη των ντόπιων χριστιανών και μουσουλμάνων, η ένοχη σιωπή της Αθήνας που θυμίζει την εξηντάχρονη παρακμιακή και αλλοπρόσαλλη πολιτική στο Μακεδονικό Ζήτημα, δεν αφήνει περιθώρια νέων επιδερμικών διπλωματικών πειραματισμών. Επιτέλους ήρθε ή ώρα να δούμε κατάματα την αλήθεια. Οι διπλωματικοί εναγκαλισμοί δεν μας βγήκαν ποτέ σε καλό. Η δύναμη της αλήθειας και της δικαιοσύνης μας διδάσκει ο Αριστοτέλης, είναι μεγαλύτερη του ψεύδους και της αδικίας. Το μήνυμα του προέδρου της Κυβέρνησης Κ. Καραμανλή ότι: «δε χτίζονται ποτέ συμμαχικές ούτε εταιρικές σχέσεις πάνω σε σοβαρές εκκρεμότητες» μας βρίσκει σύμφωνους. Ευχόμαστε όμως να μην είναι λόγια εσωτερικής πολιτικής κατανάλωσης, γιατί η τελευταία επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα, δυσαρέστησε όλο τον προσφυγικό ελληνισμό.

Είναι ιστορικά τεκμηριωμένο ότι η Άγκυρα, πλαστογραφώντας την ιστορία όλα αυτά τα χρόνια, έδειχνε και δείχνει το αληθινό της πρόσωπο. ΄Ενα από τα πρώτα θέματα που γνωστοποιεί το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας στην ιστοσελίδα του στο Internet, παραπληροφορώντας προκλητικά όλο τον κόσμο είναι «η Γενοκτονία των Τούρκων από τους Ποντίους». Όποιος περιφρονεί την ιστορία του αυτή τον εκδικείται, όπως συμβαίνει σήμερα με μας. Από θύματα γίναμε θύτες.

Στις 19 Μαΐου 1992 το μήνυμα του Ανδρέα Παπανδρέου στο Γ’ Συνέδριο του Ποντιακού Ελληνισμού ήταν: «Η 19^η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης για τη Γενοκτονία των Ποντίων και για τις αλησμόνητες πατρίδες του Πόντου και της Μικράς Ασίας. Η νομοθετική καθιέρωσή της από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και η προώθηση της διεθνούς αναγνώρισής της αποτελεί για όλους μας χρέος τιμής. Καμιά λήθη και καμία σιωπή δεν μπορεί να καλύψει τη δολοφονία των 353.000 συμπατριωτών μας Ελλήνων του Πόντου κατά τα έτη 1916-1923. Στερείται δε οποιασδήποτε αξίας κάθε αναφορά στην ποντιακή υπόθεση, εάν αγνοεί τις διαστάσεις και τη σημασία της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και την ευθύνη του τουρκικού κράτους για αυτό το διεθνές έγκλημα. Στις μαύρες σελίδες της ιστορίας, με το ολοκαύτωμα των Εβραίων, τη Γενοκτονία των Αρμενίων, τh

σφαγή των Κούρδων, η σελίδα της Γενοκτονίας του Ποντιακού ελληνισμού γίνεται ακόμα πιο μαύρη, όταν στερείται από τα χιλιάδες θύματα η στοιχειώδης ηθική δικαίωση.

Δυστυχώς η μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ξέχασε το χρέος της, όχι μόνο απέναντι στους πρόσφυγες που επέζησαν του ολοκαυτώματος αλλά και απέναντι στην ελληνική ιστορία, αφού τραυμάτισε με την «ηττοπαθή» στάση της ένα από τα σημαντικότερα και ηρωικότερα σύγχρονα κεφάλαιά της.

Η λήθη ποτέ δε βοηθά στην αδελφοποίηση και στην προσέγγιση των λαών και των εθνών. Αντίθετα η αναγνώριση, η αμοιβαία κατανόηση και η επίλυση των προβλημάτων ανοίγουν το δρόμο της ειρήνης και της προόδου.

Το δεύτερο δρόμο μας συμβουλεύουν να ακολουθήσουμε, αντίθετα με εκείνους που πιστεύουν στην απαξίωση της ιστορίας μας, κάποιοι αληθινοί δημοκράτες μουσουλμανικής καταγωγής που ζουν στην στρατοκρατική Τουρκία, υφίστανται ποικίλες καταπιέσεις, αλλά έχουν το ηθικό σθένος να αγωνίζονται με κίνδυνο της ζωής τους για τον πλήρη εκδημοκρατισμό της και για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.

Με τον τέως Πρόεδρο της Βουλής κ. Απόστολο Κακλαμάνη παρά τη σκληρή αντιπαράθεση και τους βαρύτατους χαρακτηρισμούς, δυστυχώς τα γραπτά μένουν, έγινε μία συμφωνία, όταν κλήθηκα στη Βουλή, παρουσία των βουλευτών Χαράλαμπου Καστανίδη και Σάββα Τσιτουρίδη. Συμφωνήσαμε να προχωρήσω στην έκδοση ενός τόμου από το τρίτομο έργο το οποίο η Βουλή θα εξέδιδε αμέσως στα ελληνικά και σε έξι ξένες γλώσσες. Τα ξενόγλωσσα θα μοιράζονταν σε όλες τις διπλωματικές υπηρεσίες και σε ανάλογα ιδρύματα, πανεπιστημιακές έδρες και ερευνητικά κέντρα. Δέχτηκα την πρόταση και συνέπραξα με την επιθυμία του να ολοκληρωθεί το έργο όσο ήταν ακόμη πρόεδρος της Βουλής.

Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα παρέδωσα τον τόμο ο οποίος εκδόθηκε, αφού πρώτα εγκρίθηκε από νέα επιστημονική επιτροπή. Παράλληλα προχωρούσαν και οι μεταφράσεις.

Θάνατος μας λέει ο Μίκης Θεοδωράκης είναι η λησμοσύνη. Αντιπαλεύοντας τον κίνδυνο αυτό διοργάνωσα και διοργανώνω μαζί με την παρουσίαση του δεκατετράτομου έργου και δώδεκα σεμινάρια Ιστορίας του ποντιακού Ελληνισμού πολυθεματικές εκθέσεις, φωτοϊστορίας, εικαστικών πινάκων, ντοκουμέντων και βιβλίων σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας.

Στις 30 Ιουνίου 2004 μου ζητήθηκε από το ίδρυμα να απαντήσω, αν συμφωνώ με την παραχώρηση των δικαιωμάτων του έργου μου για μια δεκαετία στο ίδρυμα, «ώστε να είναι δυνατή η κατά τ’ανωτέρω διαχείριση των εκδόσεων αυτών». Στις 5 Ιουλίου 2004 απάντησα ότι «Με χαρά αποδέχομαι να παραχωρήσω τα δικαιώματα του έργου μου «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου» (και των μεταφράσεων του σε ξένες γλώσσες που είχαν προγραμματισθεί) όχι μόνο για δέκα χρόνια , αλλά εφ’όρου ζωής».

Στην πρόσκληση των ποντιακών σωματείων της Αμερικής και Καναδά ανταποκρίθηκα τρεις φορές με χαρά και στις διαλέξεις και τα σεμινάρια παντού ανακοίνωνα την προσεχή έκδοση στα αγγλικά του επίτομου της Γενοκτονίας, του οποίου την ελληνική έκδοση, είχα ήδη προσφέρει σε πενήντα σωματεία και πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Ανάλογη ήταν η χαρά και η αναμονή των Ελλήνων της Δυτικής Ευρώπης αλλά και της Ρωσίας στην οποία από το Μάρτιο του 2007 υπάρχει, η πολυθεματική έκθεση “Πόντος, Δικαίωμα στην Μνήμη”, μεταφρασμένη στα ρωσικά. Η πολυθεματική έκθεση στην Ελλάδα και τη Ρωσία άφησε και αφήνει άριστες εντυπώσεις. Σε δώδεκα πόλεις της Ρωσίας και τρεις της Ουκρανίας περιόδευσε με μεγάλη επιτυχία η έκθεση και συνεχίζει σε συνεργασία με την Ομοσπονδία των Ποντιακών Σωματείων της Ρωσίας και Ουκρανίας.

Η καθυστέρηση της έκδοσης του αγγλικού τόμου οδήγησε τους συνέδρους της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ-Καναδά να στείλουν στον Γενικό Γραμματέα του ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων στις 6 Οκτωβρίου 2007 μία επιστολή με τις υπογραφές όλων των συνέδρων με την οποία ζητούσαν ενημερωτικά να μάθουν για την τύχη της έκδοσης στην αγγλική γλώσσα:

«Αξιότιμε κύριε Γ. Γραμματέα του Ιδρύματος

της Βουλής των Ελλήνων, από τις επαφές και την επικοινωνία που έχουμε με την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Ποντιακού Ελληνισμού, πληροφορηθήκαμε ότι η μετάφραση του έργου της μονογραφίας του καθηγητή κ. Κωνσταντίνου Φωτιάδη έχει ολοκληρωθεί. Κατόπιν τούτου σας παρακαλούμε όπως το συντομότερο δυνατόν προχωρήσετε στις δέουσες ενέργειες για την συντόμευση της έκδοσης του σπουδαίου αυτού έργου.

Ο ιστορικός τόμος του κ. Φωτιάδη στα Αγγλικά, είναι απαραίτητος για τις δράσεις μας και την προσπάθεια που κάνουμε στον τομέα της ενημέρωσης των Ελληνικών Κοινοτήτων αλλά και των Αμερικανικών. Ειδικότερα είναι σημαντικός, για την ενημέρωση των Αμερικανικών πολιτικών προσώπων σε ό,τι έχει σχέση με την Ιστορία των Ελλήνων του Πόντου.

Επίσης θα θέλαμε να σας αναφέρουμε τη σοβαρή προσπάθεια που γίνεται από την Ομοσπονδία, με συνεχείς επαφές που έχουμε με πρώην καθηγητές πανεπιστημίων (scholars), για την ενημέρωση σε πανεπιστημιακό επίπεδο, για την προώθηση σε Ομοσπονδιακό επίπεδο του θέματος της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Πολλοί καθηγητές θεωρούν τον συνοπτικό τόμο του κυρίου Φωτιάδη ως ένα σοβαρό μέσον που θα βοηθήσει στην μελέτη που ήδη έχει αρχίσει στα Αμερικανικά πανεπιστήμια.»

Είχα και εγώ προσωπικά συχνή επαφή με τον αγαπητό και σεμνό συνάδελφο Ευάγγελο Χρυσό (διευθυντή του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων), ο οποίος με ενημέρωνε ότι το θέμα προχωρούσε θετικά, ώσπου διάβασα το Fax που μου στάλθηκε από την Αμερική και απογοητεύτηκα. Λυπάμαι που το Ίδρυμα της Βουλής επέλεξε την μέθοδο του Πόντιου Πιλάτου. Απαντώντας στην επιστολή των Ελλήνων της Αμερικής επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά η εμμονή στην παλαιά επικίνδυνη πολιτική των ελληνοτουρκικών σχέσεων:

«Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,

Έλαβα την από 6 Οκτωβρίου 2007 επιστολή σας και έλαβα γνώσιν του ενδιαφέροντός σας να αξιοποιήσετε την αγγλική μετάφραση του βιβλίου του καθηγητού Κωνσταντίνου Φωτιάδη στις προσπάθειες της Συνομοσπονδίας για τη ενημέρωση του αμερικανικού πολιτικού και πνευματικού κόσμου.

Ύστερα από συνεννόηση με τον προσφάτως εκλεγέντα πρόεδρο της Βουλής και νέο Πρόεδρο του Ιδρύματος της Βουλής, Δημήτρη Σιούφα, σας πληροφορώ ότι δυστυχώς στη φάση αυτή δεν είναι εφικτή η ένταξη της δεύτερης έκδοσης του ελληνικού πρωτοτύπου, αλλ’ούτε και της έκδοσης της αγγλικής μετάφρασης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου στο άμεσο εκδοτικό πρόγραμμα του Ιδρύματος. Η αγγλική μετάφραση είναι βέβαια στη διάθεσή σας, αν νομίζετε ότι μπορείτε να την αξιοποιήσετε.»

Η τελευταία παράγραφος δεν τιμά τους αγώνες και την ιστορία της πατρίδας μας.

Κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων, πιστεύετε ότι η μετάφραση μας έλειπε για να προχωρήσουμε στην έκδοση ή το κύρος του Κοινοβουλίου; Από δω και πέρα το ζήτημα δεν είναι προσωπικό. Δεν προσβάλλετε μόνο εμένα αλλά όλους τους Έλληνες Μικρασιατικής καταγωγής, που με αυτή Σας την απόφαση μας αναγκάζετε να νιώθουμε μετά από ενενήντα χρόνια ξανά πρόσφυγες στην ίδια την πατρίδα μας.

Μετά την πάροδο ενενήντα ετών από τα τραγικά γεγονότα των εκτοπισμών, της μαζικής και οργανωμένης εξόντωσης του ελληνικού πληθυσμού του Πόντου, εμείς οι απόγονοι των διωχθέντων και θυμάτων συνεχίζουμε να διατηρούμε ζωντανή τη μνήμη τους, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και να διεξάγουμε ένα μεγάλο αγώνα για τη διεθνή αναγνώριση του εγκλήματος που διαπράχθηκε σε βάρος τους. Η κεντρική συνιστώσα αυτής της μεγάλης κοινωνικής και πολιτικής πρωτοβουλίας ήταν, και εξακολουθεί να παραμένει η ιστορική, επιστημονική τεκμηρίωση του εγκλήματος. Προσωπικά ανέλαβα, ως ιστορικός και μέλος της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας, αυτήν την τεράστια ηθική και επιστημονική ευθύνη γνωρίζοντας παράλληλα πως αυτό το έργο θα επανέφερε μνήμες στην ελληνική κοινωνία κα ως εκ τούτου θα είχε αναπόφευκτα ιδεολογικές και

πολιτισμικές επιπτώσεις σε ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού της χώρας μας, όπως και πραγματικά συνέβη. Επιπλέον, σε αυτές στις περιπτώσεις, τα πορίσματα μιας τέτοιας έρευνας θα ήταν παράλογο να παραμείνουν εγκλωβισμένα στα στενά πλαίσια του ελληνικού επιστημονικού κόσμου και να μην αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης και σχολιασμού και από μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά και επιπλέον ενός διευρυμένου πολύγλωσσου ακροατηρίου σε διάφορες περιοχές του δυτικού κυρίως κόσμου.

Η Βουλή αποτελεί έναν δημόσιο θεσμό, τα μέλη του οποίου εκλέγονται και με τις ψήφους αλλά και χρηματοδοτούνται και από τους φόρους χιλιάδων προσφυγικής καταγωγής Ελλήνων πολιτών. Η απόφαση για την ελληνική έκδοση και για τις μεταφράσεις σε διάφορες ξένες γλώσσες και η δέσμευσή της για την διακίνηση του έργου σε κοινοβούλια και ερευνητικές-ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες του εξωτερικού, αποτέλεσε ένα πρώτο σημαντικό επίσημο βήμα προς την κατεύθυνση διεθνοποίησης του ζητήματος αναγνώρισης της ποντιακής γενοκτονίας. Ο θεσμός που εκφράζει την λαϊκή βούληση, ο κεντρικός πυλώνας της σύγχρονης δημοκρατίας μας, η Βουλή των Ελλήνων, με την υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης-δέσμευσης θα αποκαθιστούσε σε κάποιο βαθμό, την αδικία της σιωπής έναντι των νεκρών μας, αλλά και της παραμέλησης ενός κεντρικού ηθικού και πολιτικού αιτήματος μιας μεγάλης μερίδας της ελληνικής κοινωνίας.

Παράλληλα μια τέτοια πρωτοβουλία θα συνέβαλε στη ανάδειξη μιας ακόμα διάστασης του σύγχρονου κεμαλικού προβλήματος στη ανατολική Μεσόγειο, σε μια περίοδο μάλιστα όπου η Διεθνής Κοινότητα εμπλέκεται δυναμικότερα στην ευρύτερη περιοχή, κυρίως λόγω του κουρδικού ζητήματος και των ευρύτερων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.

Επομένως η Βουλή των Ελλήνων, προχωρώντας στη μετάφραση, δημοσίευση και διακίνηση των πορισμάτων της επιστημονικής έρευνας στα αγγλικά και σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες θα έδινε ένα επιπλέον εργαλείο στο δημοκρατικό κόσμο της Ευρώπης για την ουσιαστική αντιμετώπιση του κεμαλικού κινδύνου στη σημερινή Ανατολία/Τουρκία, διευκολύνοντας έτσι και τον εκδημοκρατισμό αυτής της χώρας και της κοινωνίας της, και κατά συνέπεια και την ουσιαστική προσέγγισή της με την Ε.Ε. Επομένως η υλοποίηση αυτής της υπόσχεσης θα ικανοποιούσε σε σημαντικό βαθμό ένα μεγάλο ηθικό αίτημα μεγάλης μερίδας του πληθυσμού της χώρας μας αλλά και θα συνέβαλε έμμεσα αλλά θετικά στην επίλυση ενός πολιτικού προβλήματος στην ευρύτερη περιοχή μας.

Δυστυχώς το ελληνικό κοινοβούλιο αρνήθηκε να διαδραματίσει αυτόν τον ιστορικό και ηθικό ρόλο χωρίς μάλιστα να παράσχει οποιαδήποτε εξήγηση στους άμεσα εμπλεκομένους και προσωπικά σε εμένα ως τον δημιουργό και υπεύθυνο του έργου. Η Βουλή αρνείται να εκδώσει τα πορίσματα της πολυετούς και κοπιαστικής επιστημονικής έρευνας αλλά επιπλέον αρνείται να παράσχει και κάποια στοιχειωδώς λογική πολιτική ή άλλη ερμηνεία, δηλώνοντας απλά ότι δεν αποτελεί προτεραιότητα η εν λόγω έκδοση. Η Βουλή υπαναχωρεί από τις αρχικές της δεσμεύσεις, κάνει έτσι πολλά βήματα πίσω. Ξεκάθαρα αυτή η απόφαση συνιστά σοβαρότατη οπισθοδρόμηση, ηθική και πολιτική. Ευλόγως γεννιούνται σοβαρά ερωτήματα. Με ποια κριτήρια αποφασίζονται οι εκδοτικές προτεραιότητες του ελληνικού κοινοβουλίου, ποιοι είναι αυτοί που τα διαμορφώνουν και πως λαμβάνουν τις αποφάσεις; Υπήρξαν πιέσεις για την ακύρωση αυτής της εκδοτικής πρωτοβουλίας και αν ναι από ποιους φορείς και γιατί;

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχετικές εκδοτικές δραστηριότητες πραγματοποιούνται με χρήματα των φορολογουμένων πολιτών, θα περίμενε κανείς ότι ένα τέτοιο επιστημονικό έργο μεγάλης κοινωνικής εμβέλειας και αναφοράς, όπως αυτό για την ποντιακή Γενοκτονία που αφορά σημαντικό τμήμα των πολιτών αλλά και ευρύτερα την ελληνική ιστορία, ταυτότητα και πολιτισμό, θα αποτελούσε πρώτη προτεραιότητα του κορυφαίου θεσμού της ελληνικής δημοκρατίας. Δυστυχώς όμως η Βουλή των Ελλήνων απογοητεύει για μια ακόμη φορά και προσβάλλει τον Ποντιακό και ευρύτερα

Μικρασιατικό ελληνισμό αρνούμενη να δημοσιεύσει σε ξένες γλώσσες και να διεθνοποιήσει με αυτό τον τρόπο την επιστημονική έρευνα πολλών χρόνων που αφορά στο έγκλημα της Γενοκτονίας. Με αυτή όμως τη στάση της η Βουλή ακυρώνει τον ίδιο της τον εαυτό, κλονίζει και υπονομεύει την ηθική και πολιτική της νομιμοποίηση ως θεσμού που οφείλει να προστατεύει και να μεριμνά για τα δικαιώματα των πολιτών και να μεταφέρει τα αιτήματά τους στην κεντρική εξουσία. Παράλληλα η στάση αυτή αποδυναμώνει και υπονομεύει τον κοινωνικό, ηθικό και πολιτικό αγώνα χιλιάδων Ελλήνων στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την διεθνή αναγνώριση της ποντιακής Γενοκτονίας και προσβάλλει την μνήμη των χιλιάδων νεκρών μας και των απογόνων τους. Επιπλέον με αυτή της την απόφαση η Βουλή επιλέγει την σιωπή έναντι ενός μεγάλου εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας.

Το ελληνικό Κοινοβούλιο έχει κάθε λόγο να είναι αλληλέγγυο με τον δίκαιο αγώνα μας, ειδικά σήμερα, που έχουμε πετύχει την αναγνώριση της Γενοκτονίας από πολλές Πολιτείες, Δήμους, Νομαρχίες και Περιφέρειες των ΗΠΑ και κυρίως την αναγνώριση με ποσοστό 83% της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, Ασσυρίων και Αρμενίων από την Ένωση διανοούμενων της Αμερικής σε θέματα γενοκτονιών. Αντί όμως να παίρνει τη θέση της Αντιγόνης, προτιμά την αυταρχική και αντιδημοκρατική θέση του Κρέοντα.

Αντί να φωνάξει, σιωπά και κρύβεται, επομένως έμμεσα αλλά ουσιαστικά νομιμοποιεί, υποθάλπει και ενισχύει τον εγκληματία. Με αυτή της την ένοχη σιωπή αποτυγχάνει η Βουλή να ενισχύσει και να διασπείρει τα δημοκρατικά ιδεώδη στην ευρύτερη βαλκανική αλλά κυρίως στη γειτονική Τουρκία, αρνούμενη να παράσχει τα σημαντικά επιστημονικά εργαλεία για την αποκάλυψη της στρατοκρατικής και αντιδημοκρατικής φύσης του κεμαλικού καθεστώτος στη γειτονική χώρα. Το έγκλημα της Γενοκτονίας και η δημοσίευση της επιστημονικής έρευνας που το τεκμηριώνει δεν αποτελεί απλώς υπόθεση του παρελθόντος, αλλά κυρίως του μέλλοντος. Είναι ένα διεθνές ανθρωπιστικό ζήτημα, πέρα και πάνω από στενές πολιτικές σκοπιμότητες.

Αν το ελληνικό κοινοβούλιο έχει αποφασίσει να διακόψει αυτή την εκδοτική πρωτοβουλία οφείλει να το πει ξεκάθαρα, να δώσει μια πειστική και δημόσια εξήγηση σε μένα και στους ενδιαφερόμενους πολίτες για τους λόγους που το οδήγησαν σε αυτή την οπισθοδρομική και αντιδραστική απόφαση που ενισχύει τη ρατσιστική λήθη.

Οι απόγονοι των θυμάτων της γενοκτονίας και εγώ προσωπικά ως επιστήμονας που εργάστηκε και εργάζεται να τεκμηριώσει το έγκλημα, έχουμε τεράστια ευθύνη να συνεχίσουμε τον ανθρωπιστικό μας αγώνα έστω και μόνοι. Δεν έχουμε δικαίωμα να προδώσουμε αυτούς που μας έφεραν στη ζωή αλλά και να μην προστατεύσουμε τις μελλοντικές γενιές από παρόμοια εγκλήματα. Το χρέος, ανθρωπιστικό και επιστημονικό, είναι πολύ μεγάλο και είμαστε αποφασισμένοι να το εκπληρώσουμε στο ακέραιο. Δεν είμαστε λίγοι, είμαστε πολλοί πια σε αυτόν τον αγώνα.

Με τιμή

Κωνσταντίνος Φωτιάδης

Καθηγητής Πανεπιστημίου